Guul mise hagardaamo qaadida xayiraada hubka, xogaha la qariyey & madaxweyne Hasan sheikh oo shirkad amni sameysanaya.

 Guul mise hagardaamo qaadida xayiraada hubka, xogaha la qariyey & madaxweyne Hasan sheikh oo shirkad amni sameysanaya.

Saddex malin ka hor somaliye ayaa udabaal degtay in 32 sano ka dib laga qaaday xayiraada hubka ee saarneyd dowlada federalka somaliya taasoo caqabad ku aheyd dib udhiska xoogaga amni dalka si aay ula wareegaan masuliyada qaranka oo mar muhiim ka ahaa fadhiyada caalamiga ah.

Doodihiisuna aay aheyn hanala kaalmeeyo ee isagu lahaa dal leh goaamo madax banaan iyo sareeyn sharci oo bulshadu kuwada qanacsantahay, tabinteenu waxeynu ku eegeynaa waxyaabaha ku qarsoon cunaqabateynta hubka yoolka laga leeyahay dhacdooyinka ilaa hada walwalka leh ee la diwan galiyay iyo madaxweyne Hassan Sheikh mohamud oo isagana ku mashquulsan sameysashada Shirkad gaar ah si uu qeyb uga noqdo hubka lasoo dajinaayo.

Mira dhalka dacwad socotay muddo 15 sano ah, 15 kii sano ee lasoo dhaafaydadaal xoog leh ayey ugu jirtay sidii taabo gal looga dhigi lahaa qorshaha ah in xayiraada hubka laga qaado si loo helo ciidan amni oo dhameystiran amnigoodu ku filan iyo kaalmo hubeed oo ka duwan mida aay hada isticmaalayaan xooga hubeysan ee argagixisada ee la dagaalamaayo dowlada federalka Somaliya, intii 2018-2021 waxaa la dhameystiray shaqooyinka oo ku xirnaa galka cunaqabateynta hubka in laga dulqaado somaliya kuwasoo hortabin ula haa in somalida lagu aamino ugu yaraan hubka iyo saanada ciidan ee aay adeegsadaan, sida uu sheegay dharaartii xil wareejinta madaxweyne Mohamed Abdullahi Farmaajo ayaa xaqiijiyay in la eebiyay oo uu dhamaad joogo, hada waa la qaaday iyada oo aay ku hoos duugan yihiin galal waa weyn oo halistiisa wata lagana leexday dhamaan qorshayaashii kala duwanaa ee dowlada federaliga somaliya aay horay usoo jeedisay.

Somaliya miyaa laga qaaday xayiraada mise dowlada shisheeye ayaa dantooda ka dhex arkay, sida ka muuqato ilaa hada sharaxaada laga helay nuxurka aay qaraarka aay meel mariyeen golaha amaanka ee qaramada midoobay waxa uu tilmaamayaa wax ka duwan  talaabadii aay somalida uquuxday ee aay soo dhaweysay, qaraarka la meelmariyay ee aan wali la shaacin waxaa ka muuqdo in dowlada federalka in aan awood buuxdo loo siinin in la imaan karto hub dhameystiran lakin cida xayiraada la qaaday ee la ogolaaday in cir toogto casiriyo ka sameeyaan gudaha soomaliya aay tahy shirkada ajnabi oo geyn doono gudaha dalka si aay ugu iibiyaan dhinacyada oo aay ku jirto dowlada federalka somaliya, dowlada ingiriiska oo haysato galka arimaha somaliya ayaa diyaarisay qaraarka cunaqabateynta, waxaa ka dhex muuqdo ayaa xooga saartay shirkada ajaaniib oo tago dalka somaliya ama joogo aay uyeelan la haayen masuuliyada soo dajinta hubka iibisinta iyo dhamaanta dhaqdhaqaaqyada la xiriira.

Xeel dheereyaasha arimahaan ku foogaga oo aan la hadalnay ayaa usheegay in ceyrow news in waxa ugu balaaran ee xayiraada hubka loo qaaday aay tahy in shirkadahaan aay leeyihiin dalalka sameynta ku leh somaliya aay ka macaashaan hub fara badan oo aay galiyaan gudaha maadaama la siiyay sharciyad ka timid dhinaca golaha amaanka ee qaramada midoobeyd iyadoo balaayiin doolar laga faaido doono dalabka faraha badan ee hubka sida aay ku bixinayaan laftirkeeda oo aan si cad loo xaqiijin.

Uk ayaa soo jeedisay in shirkadaha amniga ka shaqeeya eek u sugan gudaha somaliya aay tahay in looga dambeeyo arimahaan iyadoo aay liiskooda  soo gudbineyso dowlada federalka somaliya, lakin ilaa hada waxaa la xaqiijinayaa afar ilaa shan shirkadood oo ka dhisan gudaha somaliya in aay noqon doonaan kuwa faida ugu badan heli doono, shirkadahaan waxey heystaan awood balaaran oo dheeraad ah iyagoo ogolaansho uleh in hub kasta oo la damco in la geeyo somaliya aay tahay iyaga iney keenaan oo aay kazoo gadaan suuqyada aay doonaan ama la mariyo dowlada federalka iyo dowlad goboledyada iyaga aay macaamiil ku khasban unoqon doonaan, waa casriyeeynta suuqyada had ka furan gudaha somaliya mid ka mid ah dadka sida dhow ula socdo shirkada amniga ee ka shaqeeyo somaliya lagana leeyahy meelo ka baxsan dalka ayaa ku tilmaamay in talaabada la qaaday aay ka dhigan tahay suuqadi yaman iyo dalalka jaarka ee hubka laga soo gadan jiray ee loo raray dhinaca warshada casriga dibada si dhaqaale xoogan looga sameeyo.

Somalidana looga soo waarido boobayaal halis badan aayna tahay in lacagtaas dowladaha waa weyn ubaahdeen dhaqaalahooda ku kabaan ee aaysan eegin dhinaca maslaxada somaliya, sameynta suuqyada hubka iyo dhamaan dhaqaalada ukrain waxaa la aaminsan yahay in aay arintaan qeyb ka noqoneyso.

Guul mise hagardaamo in la qaaday xayiraadii hubka ee saarneyd somaliya waa guul leysku raacsanyahay in aay hortabin uleedahay qarankaan kasoo kabanaayo  dagaalada muddada dheer una baahan ciidan xoog uleh sharciyada lana wareegi karo masuuliyada amniga guud, lakin sida hada loogu farxay dhawaaqa New York wax ka duwan ayaa jiro taas oo saameyn aan wanaagsaneyn yeelan karto hadii aan mareyn deg deg badan loo helin, in dowlada federalka gacmaheeda laga dhowro masuuliyada hub la imaanshaha, shirkada  shisheeyo oo aay leeyihiin dalal kala duwan aay qaataan awoodii la imaanshaha dalka iyagoo oo kaliye uxiranyahy, waa halis ka balaaran tii aay somaliya horay ula nooleyd ee aheyd fara galin shasheeye ilaa waqtigaan waxba laga qaban layahay, ila wareedyo xaga amaanka ayaa sheegaya afar ilaa shan shirkadood labo ka mid aay leeyihin reer galbeedka aay qaateen qandaraaskaan dhawaane aay soo daabuli doonaan hub aay sheegtay in dowlada federalka aay baahi uqabto, lakin hubkaas uu noqonaayo cir toogtaha casrigaan oo aay ka iibin doonaan cid kasto oo aay danahooda ka dhex arkaan, sidaaso kale dhismaha maleeshiyaad cusub oo calooshooda ushaqeystayaal somaliya iyo ajaaniib ah ayaa lasii xaqiijinayaa qoristooda in aayba durba si xowli ku socoto.

Hadii sidaan loo eego halistaan waa xaalad adag oo aan aheyn guul lagu farxo balse ah hagardaameyn badan oo humaaga ilaa hada lahubo oo yahay himbariis aan wanagsaneyn balse qaraankan dib ucelin karta, dalalka shirkadahaan leh oo ciidan xoogan ku haaysto somaliye, Ceyrow News waxey ogaatay in saddex ka mid dalalka shirkadahooda la siiyay awooda hubkeetida hada aay joogitaan ciidan oo xoog badan ku leeyihiin gudaha dalka somaliya gaar ahaan koonfurta, bartama, waqooyi galbeed iyo waqooy bari, kuwaas oo la filaayo in aay dhamaan geeyaan suuqyadooda cir toogtaha casriga kana duwan kuwii horay ujiray.

Ciidamada dhinacyadaan aay haameystaan ama siyaasadooda ku lug leedahay ayaa ka badan kumanaan askari oo amar iyo talaba ku laheyn dowlada federalka somaliya balse wuuba ku anacsanyahy madaxweyne Hassan sheikh Mohamuud in lasoo kordhiyo taas oo muujineyso halis balaaran oo lagu halaagsami karo, madaxweyne Hassan Sheikh oo shirkad amni ku fikiraayo in uu saameyn ku yeesho ilo xog ogaal oo ka tirsan madaxtooyada somaliya ayaa xaqiijinaya in bilihii lasoo dhaafay oo aad ugu mashquulsanaa abuurashada ciidamo gaar ah oo ka madax banaan ciidamada somaliya una badan jufo hoosaadkiisa ilaa hada 400 oo dhalin yaro ah oo laga aruuriyay si gaar ahna looga qoray dhinaca heybta ayaa tababara qaatay qaarkood waxaa lagu wareejiyay amniga madaxtooyada sidaa soo kale hada baladoogle xero ciidan oo ku taalo waxa lagu xareeyay ciidan kale oo isla jufo hoosaadka laga geenay, yoolka ugu weyn waxaa lagu fasiray inuu madaxweynuhu uu doonaayo inuu abuurto shirkad amni oo ugaar ah ciidankana aay noqon doonaan ciidan la kireysto oo ilaalo unoqdo shirkada ku mashquulsan soo saarida kheyraadka dabiiciga ee dalka somaliya, tan oo ka halis weyn dhamaan arimaha kala duwan ee hada taagan.

Akhristow fikirkaada maxey kuula muuqataa arintaan bal nagula wadaag qeybta faalada.